Unix là gì và tại sao nó lại rất cần thiết?

Hầu hết những nền tảng sử dụng hiện nay đều với thể được nhóm lại thành hai nhánh khác nhau. ko kể những nền tảng sử dụng được phát triển dựa trên Windows NT của Microsoft, sắp như mọi nền tảng sử dụng khác đều là những “hậu duệ” của Unix.

những nền tảng sử dụng như Linux, Mac OS X, Android, iOS, Chrome OS hay Orbis OS được sử dụng trên PlayStation 4, hay thậm chí bất kỳ ứng dụng nào thực hiện trên bộ định tuyến (router) của bạn – tất cả những nền tảng sử dụng này thường được gọi là nền tảng sử dụng “Unix-like” do chúng được phát triển dựa trên nền tảng là Unix.

UNIX là gì?

UNIX là một nền tảng sử dụng được phát triển vào thập kỷ 60. Nó là một hệ thống đa nhiệm, đa người sử dụng và ổn định đối với những máy chủ, máy trạm hoặc những laptop. những hệ thống UNIX cũng với một giao diện đồ họa (GUI) tương tự Windows của Microsoft, tạo sự dễ dàng trong sử dụng. Tuy vậy bạn vẫn phải cần tới rất nhiều kiến thức cần thiết cho những hoạt động của UNIX, đây là những kiến thức ko được mô tả bằng chương trình đồ họa, hoặc ko với giao diện cửa sổ, ví dụ trong một phiên telnet.

Thiết kế của Unix còn tồn tại cho tới ngày hôm nay

với thể bạn chưa biết, Unix đã được phát triển trong Bell Labs của AT&T vào giữa những năm 1960. Bản phát hành ban đầu của Unix với một số thuộc tính thiết kế rất cần thiết hiện đang tồn tại trên một số nền tảng sử dụng phổ biến ngày nay.

Một trong số đó là triết lý Unix (Unix philosophy) trong việc tạo ra những tiện ích nhỏ, những tiện ích theo kiểu những mô-đun cùng thực hiện và hoàn thành tốt một tác vụ nào đó.

Unix cũng với một hệ thống tập tin duy nhất mà những chương trình sử dụng để giao tiếp với nhau. Đây là nguyên do tại sao với sự xuất hiện của thuật ngữ “everything is a file” trên Linux. Điều này bao gồm những thiết bị phần cứng và những tệp đặc thù cung cấp thông tin hệ thống hoặc dữ liệu khác. Đó cũng là nguyên do tại sao chỉ với Windows với ký tự ổ đĩa, đây là một đặc điểm mà nó được thừa hưởng từ DOS. Còn trên những nền tảng sử dụng khác, mọi tệp trên hệ thống là một phần của một hệ thống phân cấp thư mục duy nhất.

Truy tìm những hậu duệ của Unix

Cũng tương tự bất kỳ những di sản lịch sử nào khác. Sau hơn 40 năm lịch sử của mình, Unix để lại cho chúng ta một kho tàng bừa bộn những đóng góp với giá trị lớn lao. Để đơn thuần hóa mọi thứ, chúng ta với thể gộp những hậu duệ của Unix lại thành hai nhóm.

Một nhóm hậu duệ Unix đã được phát triển trong môi trường những học viện. lần đầu tiên là BSD (Berkeley Software Distribution), một nền tảng sử dụng tương tự Unix và với mã nguồn mở. BSD còn tồn tại cho tới ngày hôm nay thông qua FreeBSD, NetBSD và OpenBSD. NeXTStep cũng là một nền tảng sử dụng dựa trên BSD gốc, Mac OS X của Apple lại dựa trên NeXTStep và iOS dựa trên Mac OS X. Nhiều nền tảng sử dụng khác, bao gồm cả nền tảng sử dụng Orbis được sử dụng trên PlayStation 4, cũng được lấy sáng kiến mới từ những loại nền tảng sử dụng BSD.

Dự án GNU của Richard Stallman được bắt đầu như là một phản ứng đối với những điều khoản cấp phép ứng dụng Unix ngày càng hạn chế của AT&T. MINIX là một nền tảng sử dụng giống Unix được tạo ra cho những mục đích giáo dục, và điều thú vị là Linux lại được lấy sáng kiến mới từ MINIX. Linux mà chúng ta biết tới ngày nay thực sự là GNU/Linux, vì nó được tạo thành từ nhân (kernel) của Linux và rất nhiều tiện ích GNU. GNU/Linux ko trực tiếp được phát triển từ BSD, nhưng nó xuất phát từ những thiết kế của Unix và với nguồn gốc từ giới học viện. Nhiều nền tảng sử dụng ngày nay, bao gồm cả Android, Chrome OS, nền tảng sử dụng SteamOS và một số lượng lớn những nền tảng sử dụng phổ biến khác đều được xây dựng dựa trên Linux.

Mặt khác, cũng với những phiên bản nền tảng sử dụng Unix thương mại. AT&T UNIX, SCO UnixWare, Sun Microsystems, HP-UX, IBM AIX, SGI IRIX – nhiều tập đoàn lớn muốn tạo và được cấp phép cho những phiên bản Unix của riêng họ. Tuy rằng những nền tảng sử dụng này ko được phổ biến cho lắm, nhưng một số vẫn còn được sử dụng cho tới ngày nay.

Sự trỗi dậy của DOS và Windows NT.

ko ít người đã từng mong đợi rằng Unix trở thành nền tảng sử dụng tiêu chuẩn công nghiệp toàn cầu, nhưng cuối cùng thì những máy tính DOS và “IBM PC compatible” đã bùng nổ và trở nên phổ biến hơn. DOS của Microsoft đã trở thành một trong những nền tảng sử dụng thành công nhất. Trên thực tế, DOS được phát triển một cách độc lập chứ ko hề dựa vào Unix (đó là nguyên do tại sao Windows sử dụng dấu gạch chéo ngược () cho những đường dẫn tệp trong lúc những nền tảng sử dụng khác khác sử dụng dấu gạch chéo chuyển tiếp (/)). những phiên bản thời gian sau của Windows đã thừa kế lại DOS, tương tự BSD, Linux, Mac OS X và những nền tảng sử dụng hậu duệ khác được thừa hưởng nhiều khía cạnh về mặt thiết kế của Unix.

Windows 3.1, Windows 95, Windows 98 và Windows ME đều được phát triển dựa trên DOS. Microsoft đã đi đúng hướng lúc dồn lực vào phát triển một nền tảng sử dụng tiên tiến và ổn định hơn tại thời điểm đó, họ đặt tên là Windows NT, viết tắt của “Windows New Technology”. Windows NT cuối cùng đã tìm được đường tới tay người sử dụng máy tính phổ thông (Windows XP), nhưng nó cũng đã với sẵn cho những tập đoàn sử dụng (Windows 2000 và Windows NT trước đó).

Tất cả những nền tảng sử dụng của Microsoft ngày nay đều được xây dựng dựa trên kernel của Windows NT. Windows 7, Windows 8, Windows RT, Windows Phone 8, Windows Server và nền tảng sử dụng của Xbox One đều sử dụng kernel của Windows NT. ko tương tự hầu hết những nền tảng sử dụng khác, Windows NT ko được phát triển như một nền tảng sử dụng “Unix-like”.

Để duy trì tính tương thích với DOS và ứng dụng Windows cũ, Windows NT được thừa hưởng nhiều quy ước từ DOS như ký tự ổ đĩa, dấu gạch chéo ngược cho đường dẫn tệp và dấu gạch chéo chuyển tiếp cho những chuyển đổi dòng lệnh.

Tại sao Unix lại rất cần thiết?

Bạn đã bao giờ để ý tới hệ thống tệp hoặc terminal của Mac OS X và nhận thấy mức độ tương đồng của nền tảng sử dụng OS X với Linux cũng như sự ko giống nhau của chúng với Windows như thế nào? Vâng, đây là nguyên do tại sao cả Mac OSX và Linux đều là hệ điều “Unix-like”.

Biết được chút thông tin về lịch sử này giúp bạn hiểu thêm về những nền tảng sử dụng “Unix-like” là gì, và tại sao rất nhiều nền tảng sử dụng với vẻ gì đó giống nhau trong lúc Windows lại mang một phong cách riêng. Điều này giải thích tại sao lúc sử dụng terminal trên Mac OS X chúng ta sẽ cảm thấy quen thuộc như giống với một geek Linux, trong lúc Command Prompt và PowerShell trên Windows lại rất khác so với những môi trường dòng lệnh trên.

Xem thêm :